آهک | آهک هیدراته | آهک زنده | آهک شکفته | پودر سنگ

تولید آهک هیدراته و آهک زنده و مرده و آهک شکفته و پودر سنگ آهک و کربنات کلسیم در کارخانه تولید آهک

آهک | آهک هیدراته | آهک زنده | آهک شکفته | پودر سنگ

تولید آهک هیدراته و آهک زنده و مرده و آهک شکفته و پودر سنگ آهک و کربنات کلسیم در کارخانه تولید آهک

آشنایی با بنتونیت حفاری | Drilling Bentonite

آشنایی با بنتونیت حفاری | Drilling Bentonite

مونت موریونیت یا بنتونیت ها را با توجه به کاربرد های فراوان آنها به طور خلاصه به شرح زیر دسته بندی می نمایند.

-بنتونیت کلسیم

-بنتونیت سدیم

-مونت موریونیت معروف به خاک اسیدی

کاربرد این بنتونیتها به طور خلاصه بدین شرح زیر می باشد .

بنتونیت کلسیم

در ماسه ریخته گری ،جاذب های روغن و گریس ،فیلتر کردن و تصفیه ،غذای دام و حیوانات اهلی .

بنتونیت سدیم

گلهای حفاری ،ماسه ریخته گرری ،گندل سازی ،غذای حیوانات ،نیازهای مهندسی سیویل.

مونت موریونیت معرو ف به خاک اسیدی

کف لانه های حیوانات خانگی ،جاذب گریس و روغن ،روان سازی ،ناقل رنگ و غیره بنتونیت کلسیم و خاکهای طبیعی فعال بیشتر بدلیل خواص جاذب بودن کاتالیزوری ،توان تعویض کاتیونی و بالاخره چسبانندگی آنها ارزشمند هستند.

1-2-گل حفاری

بنتونیت حفاری بدلیل تعلیق پذیری و استاندارد سیلان در غلظت های بالا و قدرت آب بندی در اثر تورم از حدود 70 سال پیش به عنوان گل حفاری مصرف می شود .این نوع بنتونیت بیشتر از نوع سدیک یا تورم پذیر است .بنتونیت کلسیم یا خاک اسیدی بندرت برای این کار مصرف می شود .

برای این کار بصورت گل ( مخلوط ساده بنتونیت باآب ) که به گل و انیلا (Vanilla ) معروف است در می آورند و در چاهها و گمانه های حفاری تزریق می کنند تا دیواره آنها را به صورت ژل پوشانده ،ترک و شکاف های دیواره گمانه ها پر کرده و موجب کاهش آب (افت آب ) تزریقی در گمانه گردد.لیزی و سیلان آن (در اثر جریان یاببی ) حرکت دستگاه حفاری را در گمانه ها آسانتر می نماید.

در گمانه هائی که کناره دریا و یا در میان سازند های آبدار ،حفر می شود ،تزریق بنتونیت به تنهایی یا با مواد دیگر مانع نفوذ بیش از حد آب بداخل این گمانه ها می شود برای آزمایش تعلیق و غلظت پذیری 5/22 گرم بنتونیت را با 350 سانتی مکعب آب مقطر مخلوط کرده و زمان تعلیق و غلظت آنرا تعیین می کنند و با غلظت سنج مخصوص در 300 تا 600 دورییلد(Yield ) آنرا اندازه گیری می نمایند که ییلد مورد نظر حداقل بایستی 90bbl در هر تن باشد این مخلوط را سپس از فیلتر پرس تحت فشار گذرانده و حجم آب بدست آمده را اندازه گیری می کنند روش دیگر آزمایش سرند تر است برای این کار 1گرم بنتونیت با نرمی 200 مش را با 350 سانتی متر مکعب آب مخلوط کرده و از سرند مخصوص می گذرانند .باقیمانده روی الک را خشک کرده و وزن می نمایند تا درصد بنتونیت رد شده از سرند تعیین شود این رقم نباید از 5/2 درصد بیشتر باشد در مورد آتاپولژیت این رقم 8 درصد است .

بیشترین کاربرد بنتونیت برای گل حفاری در ده سال 1971 تا 1981 در سال 1981 بوده است .چنانکه کشورهای غربی در این سال حدود 8/1 میلیون تن در چاههای نفت مصرف کرده ند که اغللب از نوع سدیک بوده است .در این میان امریکا بزرگترین مصرف کننده در این صنعت است و در سال 1981 به تنهایی حدود 940 هزار تن ،یعنی نصف مصرف دنیای غرب را به خود اختصاص داده است .در جائی که آب معدنی در ناحیه حفاری مانع کار شود از رس های نوع هورمیت یا به عبارتی آتاپولژیت و سپیولیت به جای بنتونیت استفاده می کند .

حداکثر رطوبت بنتونیتی که برای گل حفاری به کار می رود به طور استاندارد و برای زمان تحویل و حمل،10 درصد برای بنتونیت و 16 درصد برای آتاپولژیت است .

2-2-ماسه ریخته گری

ماسه بتنهایی قابلیت چسبندگی ندارد .اگر قالب های ریخته گری با ماسه خالص ساخته شوند قبل یا در موقع ریخته گری از هم پاشیده می شوند برای جلوگیری از این نقصیه از خاصیت چسبندگی بنتونیت استفاده می شود به ماسه های ریخته گری مقداری بنتونیت که ا ز 15 درصد تجاوز نمی کند ،می افزایند این ماسه های بنتونیت دارجهت فرم دادن فلزات و الیاژها به صورت ریخته گری بارها مورد استفاده قرار می گیرند فاصله زمانی استفادده مجدد ممکن است از یکساعت کمتر باشد و چون فلزات با درجه حرارت بالا ئی در قالب ریخته می شوند بنابراین ممکن است باعث از بین بردن خواص مطلوب بنتونیت ،به آن خاصیت چسبندگی می دهد و چون بیشتر قسمت روئی که مستقیما" در تماس با فلز است زیاد صدمه می بیند در بعضی ریخته گریها قالب دو قسمتی تهیه میشود و فقط بنتونیت قسمت روئی را ترمیم می نماید هر چه این قسمت نرمتر و صافتر باشد محصول ریخته گری صافتر بوده و احتیاج به سوهان کشی و پرداخت کمتری خواهد داشت بنابراین جا دارد که دقت بیشتر ی به عمل آورده و خاکهای به کار گرفته شودکه با ماسه سازگاری بهتری داشته باشد از این نظر مونت موریونیت مناسب تر است .به طور کلی بنتونیت های سدیم دار با ماسه سازگارترند.در مواردی که بنتونیت سدیم دار در دسترس نباشد از بنتونیت های کلسیم استفاده می شود و با افزودن کربنات سدیم (معروف به سودالش) به آنها خاصیت چسبندگی می بخشند.

بنتونیت حفاری مصرفی در این کاربرد بایستی دارای مشخصه های زیر باشد آب محتوی آن بین 6تا 12 درصد باشد PH آن برابر یا بزرگتر از 2/8 باشد و اکسید کلسیم آن از 7 درصد بیشتر نباشد .

اصولا" هر ریخته گری بر حسب نوع فلز ، حجم قالب و مقدار و مقدار تولید برای خود مشخصه هایی از نظر مقاومت در برابر حرارت و غیره برای بنتونیت قائل است .

3-2-گندله سازی

از خاصیت چسبانندگی بنتونیت برای گلوله کردن سنگ آهن کنسانتره استفاده می شود برای این منظور بنتونیت را به صورت مرطوب با کنسانتره سنگ آهن مخلوط کرده و از روی یک صفحه مدور گردان عبور می دهند .در اثر نیروی گریز از مرکز و غلطیدن مخلوط دانه های گردنخودی شکلی از آن حاصل می شود .این دانه های نخودی شکل که گندله نامیده می شوند در کوره پخته شده و مقاوم می شوند ،تا در موقع ذوب خرد نگردند بنتونیتی که بدین منظور به کار می رود از نوع چسبنده بوده و بایستی مقاومت کافی د رحال تر و خشک داشته باشند .برای آزمایش مقاومت د رحالت تر و خشک آنها را بر روی یک صفحه گردان پرتاب کرده و درصد خرد شدن و میزان مقامت آنها را تعیین می نمایند.

4-2-دانه های جاذب

مصرف عمدده خاک اسیدی مونت موریونیت به عنوان جاذب برای نفت و گریس بوده و در ساختن لانه حیوانات اهلی و خانگی نیز از این دانه ها استفاده می شود چون علاوه بر گرم و نرم بودن ، در کف لانه فضولات حیوانات را جذب می کند .

مشخصه هایی از نظر سختی و سفتی برای رس ها جاذب ارائه نشده اغلب از موارد ارزان قیمت استفاده می شود معمولا" بنتونیت مصرفی در این صنعت به صورت دانه ای (غیر پودر ) در بازار عرضه می شود .مصرف آمریکا در سال 1987 مقدار 846300 تن از این ماده بوده که 55 تا 70 درصد آن شاید برای مصرف در لانه حیوانات اهلی و خانگی بوده است .

آتاپولژیت رقیب اصلی خاک مونت موریونیت اسیدی در این کاربرد است .سپولیت نیز به عنوان جاذب مصرف می شود .مزایا ی رسها ی هورمیت (سپولیت ) این است که قدرت جذب زیادی دارنند ولی از آن جا که حاوی بلورهای کریستوبالیت (نوع مضر سیلیس ) هستند .می تواند باعث ناراحتی ریوی شود و بایستی در مصرف آن احتیاط کرد.

5-2-بیرنگ کننده (رنگ زدائی یا سفید کردن )

از بنتونیت بطور وسیع در رنگ زدائی روغنها استفاده می شود و منظور از این امر تصیفه سازی و حذف بعضی مواد از روغن است که البته وجود این مواد در محصول نهائی روغن مطلوب نیست .

رنگ زدائی در مورد همه انواع روغنهای حیوانی ، نباتی و معدنی انجام می شود .روغن هائی از قبیل تخم کتان ،سویا ،نارگیل و غیره نیز توسط بنتونیت حفاری رنگ زدائی و خالص می شوند تا درخت صابون ،رنگها و محصولات خوراکی بکار روند ضد عفونی کردن ،ئیدروژن زدائی ،خنثی سازی و رنگ زدائی روغن نیز توسط انجام می شود .

برای تصفیه روغن ،مقدار 5/0 تا 30 درصد وزنی آن از خاک استفاده می شود ولی به هنگام فیلتره کردن آن اگر این خاک به اندازه کافی فعال نشده باشد ممکن است مقداری از روغن را در خود نگهدارد خاکهائی که بدین منظور به کار می روند یا به صورت طبیعی فعال اند (خاک طبیعی فعال ) و یا پس از فعال سازی شیمیایی و یا فیزیکی بصورت فعال در می آیند .برای این منظور سه نوع خاک فعال کاربرد دارد: 1- خاکهای طبیعی فعال ، 2- خاکهای فعال شده بنتونیتی ، 3- بوکسیت فعال شده .

رسهای طبیعی فعال در طبیعت به همان صورت که در صنعت به کار می روند وجود دارند و احتیاج به فعال کردن اسیدی ندارند .پلاستیسیته این خاکها زیاد نییست ،آب فراوانی دارند و ساختمان آنها ورقی شکل است و با از دست دادن آب به زبان می چسبند که یکی از مشخصه های بارز آنها است .

بنتونیت ها ی فعال شده نیز از خاکهای بنتونیتی که توانائی فعال شدن با اسید معدنی را دارند به روش مخصوص تهیه می گردند و قدرت رنگبری آنها چندین برابر رس های طبیعی فعال است .این خاکها به خصوص برای ساختن کاغذهای کاربن بدون کربن به کار می روند .

بوکسیت های فعال شده نیز از حرارت دادن ماده معدنی بوکسیت بدست می آید و فقط برای تصفیه روغنهای نفتی و به صورت دانه ای به کار می روند .

برای رنگ زدائی روغن های حیوانی ،نباتی ،نفتی ،چربیها و مومها از دو روش رد کردن از صافی و تمامی استفده می شود .

در روش رد کردن از صافی روغن از وسط لایه رسی دانه ای شکل به اندازه های 10 تا 60 مش عبور داده می شود ولی در روش تماسی روغن مستقیما" با رس نرم 200 مش مخلوط شده و سپس از فیلتر عبور داده می شود روغنهای نفتی را با هر دو روش ولی روغنهای حیوانی و نباتی را تنها با روش تماسی عمل می کنند تصولا" برای این امر از بنتونیت کلسیم استفاده می شود ولی بنتونیت های سدیم و مونت موریونیت ها ی اسیدی نیز در این کار مصرف دارند از آتاپولژیت نیز برای عمل آوردن روغنهای معدنی استفاده می شود .

بیشتر گلیسرین هائی که از نباتات یا حیوانات به دست می آیند باید قبل از مصرف بیرنگ شوند برای این منظور از رسهای رنبر طی دو روش تصفیه فیزیکی با بخار و شیمیائی استفده می شود .در تصفیه فیزیکی ناخالصی های روغن را با تبخیر کردن آن قبل از سفید کردن جدا می کنند و سپس با اسید سولفوریک یا اسید سیتریک و 5/0 تا 2 درصد خاک بیرنگ کننده فعال آنرا بیرنگ می نمایند ین عمل بندرت 10 تا 15 دقیقفه و در 90 درجه سانتی گراد در خلاء انجام می شود .

از این روش بیشتر برای بیرنگ کردن روغن نخل استفاده می شود ولی گاه روغن ذرت ،سویا ، شلغم روغنی ،چربی تخم ها و چربیهای حیوانی را بدین روش بیرنگ می کنند .در روش شیمیایی نمکها و صمغ را بوسیله اسید جدا می کنند .و یا این که روغن را که توسط قلیا خنثی شده است جهت جدا کردن هر نوع اسید چرب آزاد با آب می شویند و سپس خاک فعال شده به آن اضافه کرده و به مدت 20 تا 30دقیقه در 90 درجه سانتی گراد و تحت خلاء (برای روغن نخل در 140 درجه سانتی گراد ) نگهمیدارند کیفیت خاک فعال شده مربوط به رنگی است که انتظار دارند روغن رنگ مزبور را به خود بگیرد و معمولا" مقدار این خاک 25/0 تا 2 درصد است .

به روغنهای بزرک و سویا که مصارف فنی دارند .مشابه روغنهای خوراکی خاک افزوده و 20 تا 30 دقیقه در 80 تا 110 درجه سانتی گراد حرارت می دهند .

برای تهیه صابون های سفید کننده معمولا" لازم است که روغنها و چربیهای مورد استفاده را قبل از تبدیل به صابون سفید کنند و بدین منظور روغن وچربیها را با 2 تا 4 درصد خاک سفید کننده به مدت 20 تا 30 دقیقه د ر90 تا 120 درجه سانتی گراد حرارت داده وسپس فیلتره م یکنند .

بیشترین مصرف این خاکبرای سفید کردن در روغنهای نباتی و پس از آن روغن نخل است که سالانه حدود 10 میلیون تن روغن نخل تولید می شود .تولید کنندگان عمده روغن نباتی کشورهای آرژانتین ،برزیل ،کانادا ،چین ،هند ، اندونزی ،ایتالیا ،مالزی ریالنیجریه ،فیلیپین ،امریکا و روسیه است .وزارت کشاورزی امریکا (USDA ) تولید دانه های روغنی دنیا را 202 میلیون تن در سالهای 1987و 1988 اعلام کردهاست .

در گذشته روغن های خام در کشورهای مصرف کننده ( کشورهای صنعتی ) رنگ زدائی و تصفیه می شدند و روغن خام از کشورهای تولید کننده به همان صورت خام خریداری شده و به صورت غله به کشورهای صنعتی حمل می شد ولی در حال حاضر کشورهای تولید کننده خود اقدام به تصفیه روغن می کنند تا ارزش افزوده را از آن خود بنمایند.

این موضوع بخصوص در مورد مالزیز که بزرگترین تولید کننده روغن نخل دنیا است صد درصد صدق می کند روغن نخل بزرگی از دانه های روغنی اقتصادی و مفید دنیا است .

یک هکتار نخل روغنی دارای ارزش سالیانه بین 4تا 5 تن روغن خوراکی از آن استفاده می شود ،گر چه مصارف شیمیایی آن نیز در حال افزایش است .تولید روغن نخل کشور های آسیایی(اندونزی ،مالزی ؛فیلیپین ، سنگاپور ،تایلند) حدود 6 میلیون تن روغن خام نخل بوده که 70 درصد تولید روغن دنیا را تشکیل می دهد .رئغن هسته خرما نیز در اسیا بیشتر از سایر نقاط دنیا است .در سال 1987 مقدار روغن شلغم 2/2 میلیون تن و روغن خرما 700 تن بوده است .

تحقیقات زیادی در حال انجام است تا روغن نخل را بتوانند به صورت یک غذای ویژه با ارزش درآورده و به کشورهای توسعه یافته صادر نمایند تا از افت قیمتت آن جلوگیری شود .

د رطول عمل فیلتره کردن 20 ت ا30 درصد روغن نخل از بین می رود هرچه روغنهای نباتی افزایش مصرف داشته باشند تقاضا بای خاک بیرنگ کننده نیز افزایش می یابد و هرچه کشورهای تولید کننده روغن خود اقدام به رنگ زدائی و تصفیه روغن بنمایند ،الگوی عرضه و تقاضای دنیا برای بنتونیت بیشتر بهم خواهد خورد چنانکه مصرف خاک بیرنگ کننده در کشورهای مهم صنعتی پایین آمده و در کشورهای تولیدکننده روغن بالا خواهد رفت .در روغنهای اصلی معدنی هم مونت موریونیت و هم آتاپولژیت برای فیلتره کردن روغن بکار می روند .انواع روغنهای اصلی معدنی که بدینوسیله تصفیه می شوند عبارتند از نفت ،روغن سوخت ،روغن های روان ساز (روغن موتورها )، واکس ها و گریس ها .

روغنهای معدنی روانساز) Lubricator ) را برای تصفیه باید تا 300 درجه در خلاء حرارت داد ،ناگفته نماند که جدا کردن کامل اجزا ء موجود ر روغن هائی که د رتوربین ها و عایق های الکتریکی بکار می رود توسط اسید سولفوریک قوی و س÷س تصفیه آن با خاک انجام می گیرد.

خاکهای فعال شده سفید کننده جهت احیاء روانساز ها اهمیت دارد ولی این امر بسادگی تصفیه سایر روغن ها در 80 تا 110 درجه سانتی گراد نیست در این مورد روغن ها را با اسید سولفوریک می آمیزند تا ناخالصی های آنها با اسید ترکیب شده و به صورت رسوب از روغن جدا گردد س÷س بنتونیت فعال شده را به روغن اضافه نموده و 200 تا 300 درجه حرارت داده و از داخل آن بخار رد می کنند و س÷س خاک مصرف شده را توسط فیلتر جدا می کنند مقدار خاک مورد نیاز برای این عمل 3تا5 درصد وزن روغن است .

بنتونیت حفاری :

بنتونیت (Bentonite) سنگی است که بخش اعظم آن را کانیهای رسی (ذرات بسیار ریز با ابعاد کمتر از2 میکرومتر)تشکیل می دهند. از نظر ویژگیهای زمین شناسی، بنتونیت، لایه های رسی غنی از مونتموریونیت ـ بدلیت، بوده که همراهان دیگری نیز دارد. باید توجه داشت که بنتونیت کانی نبوده بلکه مجموعه ای از کانیها در کنار یکدیگر سنگ بنتونیت را تشکیل میدهند. محیط تشکیل این سنگ، آبهای کم عمق، کم انرژی و آب هوای معتدل است.

مهمترین بخش بنتونیت را کانیهای گروهاسمکتیت تشکیل می دهند.
از خواص مهم کانیهای خانوادهاسمکتیت ، جانشینی یونی، خاصیت شکل پذیری ، انبساط و انقباض یونی آنها را می تواننام برد.
میزان خواص کانیهای خانواده اسمکتیت به ترکیب شیمیایی و ساختمانآنها بستگی دارد . در کانی مونتموریونیت سدیم دار ، میزان جذب یونی ، شکل پذیری ،انبساط و انقباض از نوع کلسیم دار آن بیشتر است . ابعاد شبکه مونتموریونیت سدیم وکلسیم از 6/9 آنگستروم در حالت معمولی به 20 آنگستروم در صورتی که رطوبت محیط صد درصد باشد ، افزایش خواهد یافت .
میزان جذب و تورم مونت موریونیت سدیم دارچندین برابر حجم آن است ، به طوری که حالت ژله ای ، پلاستیکی و چسبندگی به خود میگیردو تا 18 برابر حجم خودش متورم می شود.

کانی های مهم بنتونیت :
بنتونیت یک کانی رسی است کهاساساً از کانیهای گروه اسمکتیت تشکیل شده است. اسمکتیت شامل سریهای دی اکتاهدرال وتری اکتاهدرال است. 
کانیهای سری دی اکتاهدرال عبارتند از: مونتموریونیت،بیدلیت و نانترونیت. 
انواع تری اکتاهدرال شامل کانیهای هکتوریت و ساپونیتاست.

مونت موریونیت یا بنتونیت ها را با توجه به کاربرد های فراوان آنها به طور خلاصه به شرح زیر دسته بندی می نمایند.

• بنتونیت های سدیم دار
• بنتونیت های جانشینی توسطسدیم
• بنتونیت های کلسیم دار
• بنتونیت های ارگانوفیل
• بنتونیتهای فعال شده توسط اسید

استخراج و فرآوری :

روشهای استخراج:
معمولا به صورت روباز با بولدوزر و اسکراپر برداشتشده، توسط لودر بار زده میشود و بندرت به صورت زیرزمینیاستخراج میشود.
روشهای فرآوری:
بعد از استخراج، ابتدا بنتونیت را مخلوطمیکنند تا آب و مواد فرار آن از 50-30% به 8-7% کاهش یابد. بعد آن را با آسیابمیلهای یا چکشی خرد کرده، گاهی آن را در خشککن چرخان نیز میریزند.
در بیشترموارد، بنتونیت با دانهبندی 90% ذرات 75 میکرومتر، داد وستد میشود، ولی انجامعملیات بیشتر بر روی آن نیز امکانپذیر است. بهبودسازی بنتونیت با اسیدهای غیرآلی،سبب حل مواد ناخالص شده و حاصل آن از هم بازشدن ورقهها، افزایش قطر منافذ باز وافزایش سطح مونتموریلونیت است، درجه این تغییرات به مونتموریلونیت، نوع اسید و دماو مدت زمان تماس بستگی دارد. رسهای مورد استفاده برای خوراک جانوران با خنثی سازیمحلهای تبادل یونی در ورقههای رس فراهم میشود که معمولاً خنثیسازی با سدیم انجاممیشود.

میزان بنتونیت مصرفی در امریکا شامل 26درصد ریخته گری ، 23 درصد گندوله آهن، 21 درصد جمع آوری فضولات گاو، 20 درصد حفاری،8درصد محیط زیست و 2 درصد مواد غذایی ، داروسازی و . . . است.
خاصیت رنگبریو میزان جذب آب بنتونیت به نوع کانی یا کانی های گروه اسمکتیت بستگی دارد . میزانتورم و خاصیت رنگ بری بیشتر بنتونیت ها در حالت طبیعی در پایه مطلوب نیست ، بنابراینلازم است که تغییراتی ایجاد شود تا خواص آن افزایش یابد .
بنتونیت از ورقههایآلومینا و سیلیکات با پیوند سست تشکیل شده که میتواند در محیط آبی به ذرات با ابعاد003/0میکرومتر ضخامت و 1/0 میکرومتر طول جدا شود. خاصیت جدا شدن آسان و بارالکتریکی منفی سبب انتشار وسیع آن در آب میشود.
بنتونیت حاوی کاتیونهای قابلمبادلة Ca2+, Na+ یا Mg2+ بوده و از هر کانی دیگر به جز زئولیت ظرفیت تبادل یونیبیشتری دارد. این خاصیت بر ویژگیهای تجاری آن تأثیر گذاشته و تقسیمبندی آن بر همیناساس صورت میگیرد. سدیم بنتونیت با قابلیت تورم بسیار بالا و کلسیم بنتونیت باظرفیت تورم پایین، یک فرق اساسی دیگر بین این دو نوع کانی است که نوع سدیم دار، تادمای 400 درجه سانتیگراد پایدار است. نوع کلسیم با کربنات سدیم واکنش داده شده تاخاصیت تورم آن افزایش پیدا کند.
• بنتونیت های فعال طبیعی و بنتونیت های فعالشده توسط اسید:
این نوع بنتونیت ها در صنایع غذایی ، صنایع شیمیایی ، تهیهگوگرد ، صنعت نفت ، کاغذ سازی ، صنعت قند وشکر و نوشابه ، کنترل آتش سوزی ،تمیزکننده وجود دارند .
• بنتونیت های فعال طبیعی و بنتونیت های جانشینی سدیم :
این نوع بنتونیت ها در صنایع شیمیایی ، کاغذ سازی ، صنعت قند وشکر و نوشابه، تمیزکننده ، موادمعدنی ، سرامیک ، کشاورزی ، حفاری و ریخته گری وجود دارند .

کاربردهای بنتونیت:

گندله سازی:

از خاصیت چسبانندگی بنتونیت برای گلوله کردن سنگ آهن کنسانتره استفاده می شود برای این منظور بنتونیت را به صورت مرطوب با کنسانتره سنگ آهن مخلوط کرده و از روی یک صفحه مدور گردان عبور می دهند .در اثر نیروی گریز از مرکز و غلطیدن مخلوط دانه های گردنخودی شکلی از آن حاصل می شود .این دانه های نخودی شکل که گندله نامیده می شوند در کوره پخته شده و مقاوم می شوند ،تا در موقع ذوب خرد نگردند. بنتونیتی که بدین منظور به کار می رود از نوع چسبنده بوده و بایستی مقاومت کافی درحالت تر و خشک داشته باشند .برای آزمایش مقاومت درحالت تر و خشک آنها را بر روی یک صفحه گردان پرتاب کرده و درصد خرد شدن و میزان مقاومت آنها را تعیین می نمایند.

حفاری چاه:
بنتونیت بدلیل تعلیق پذیری و استاندارد سیلان در غلظت های بالا و قدرت آب بندی در اثر تورم از حدود 70 سال پیش به عنوان گل حفاری مصرف می شود .این نوع بنتونیت بیشتر از نوع سدیک یا تورم پذیر است .بنتونیت کلسیم یا خاک اسیدی بندرت برای این کار مصرف می شود .

برای این کار بنتونیت را بصورت گل(مخلوط ساده بنتونیت باآب) که به گل و انیلا (Vanilla ) معروف است در می آورند و در چاهها و گمانه های حفاری تزریق می کنند تا دیواره آنها را به صورت ژل پوشانده ،ترک و شکاف های دیواره گمانه ها پر کرده و موجب کاهش آب (افت آب) تزریقی در گمانه گردد.لیزی و سیلان آن (در اثر جریان یابی) حرکت دستگاه حفاری را در گمانه ها آسانتر می نماید.

در گمانه هائی که کناره دریا و یا در میان سازند های آبدار ،حفر می شود ،تزریق بنتونیت به تنهایی یا با مواد دیگر مانع نفوذ بیش از حد آب بداخل این گمانه ها می شود. برای آزمایش تعلیق و غلظت پذیری 5/22 گرم بنتونیت را با 350 سانتی مکعب آب مقطر مخلوط کرده و زمان تعلیق و غلظت آنرا تعیین می کنند و با غلظت سنج مخصوص در 300 تا 600 دور ییلد(Yield ) آنرا اندازه گیری می نمایند که ییلد مورد نظر حداقل بایستی 90bbl در هر تن باشد این مخلوط را سپس از فیلتر پرس تحت فشار گذرانده و حجم آب بدست آمده را اندازه گیری می کنند روش دیگر آزمایش سرند تر است، برای این کار 1گرم بنتونیت با نرمی 200 مش را با 350 سانتی متر مکعب آب مخلوط کرده و از سرند مخصوص می گذرانند، باقیمانده روی الک را خشک کرده و وزن می نمایند تا درصد بنتونیت رد شده از سرند تعیین شود این رقم نباید از 5/2 درصد بیشتر باشد در مورد آتاپولژیت این رقم 8 درصد است .

نظرات 0 + ارسال نظر
امکان ثبت نظر جدید برای این مطلب وجود ندارد.